Emre Gül/ Dünya Bülteni – Tarih Servisi
Osmanlı Padişahı II. Abdülhamid ile Almanya İmparatoru II.Wilhelm arasındaki kişisel dostluğun ve o dönemki Türk-Alman dayanışmasının bir nişanı olan bu çeşme, İstanbul-Sultanahmet Meydanı'ndadır. Alman ve İtalyan mimarların ortak tasarımı olan eserde Türk camilerinin şadırvanları esas alınmıştır. Bütün yapım masrafları II.Wilhelm tarafından karşılanan yapının parça ve süslemeleri Almanya'da hazırlanarak İstanbul'a gönderilmiş ve inşaa çalışmalarına 1899 yazında başlanarak 27 Ocak 1901 yılında açılışı yapılmıştır.
Â
Batı tarzı süslemelerle bezenmiş sekizgen planlı çeşmenin; her parçasının iç kısmına ikişer satır gelecek şekilde Prusya mavisi renkli zemine, altın renginde sülus hatla yazılan 16 satırlık manzum Türkçe kitabe, İdare-i Seraskeri Reisi Giritli Muhtar Efendi tarafından kaleme alınmıştır. Kubbe ortasında onaltıgen bir yıldız ve yıldız etrafında daireler içine Sultan II. Abdülhamid'in tuğrası ile II. Wilhelm'in imparatorluk arması yerleştirilmiştir. Girişe de bronz levha üzerine 7 satırlık antik unisiyal yazı karakterli Almanca kitabe konmuştur.
ALMANCA KİTABE
"Wilhelm:II:Deustscher:Kaiser/
Stiftete:Diesen:Brunnen:İn/
Dankbarer:Erinnerung:An/
Seinen:Besuch:Bei:Seiner/
Majestaet:Dem:Kaiser:Der/
Osmanen: Abdul:Hamid:II/
Im: Herbest: Des: Jahres: 1898"
(Almanya Kayzeri İikinci Wilhelm, bu çeşmeyi 1898 senesi sonbaharında Osmanlı padişahı şevketli İkinci Abdülhamid'i ziyaretinin bir şükran hatırası olarak inşa ettirdi.)
Çeşmenin içini kavisli şekilde saran Osmanlı Türkçesiyle yazılmış kitabe:
Hazret-i Abdülhamid Hân'ın muhibb-i hâlisi/ Ziver-i iklil-i haşmet Kayser-i âli-tebâr
Ya'ni Alman İmparatoru, hükümdâr-ı güzîn/ Hazret-i Wilhelm-i sânî, kâmurân-ı ruzigâr
Pâdişâh-ı âl-i Osmân'ı ziyâret kasd idüb/ Makdemiyle eyledi İstanbul'u pirâye-dâr
Bu mülâkât-ı muhabbetperveri tezkâr içün/ Eyledi bu çeşmesâr-ı sâha pirâ-yi karar
Su-be-su câri olan âb-ı safâ teşkil eder/ Ab-ı sâfî-i musâfâta misâl-i âb-dâr
Vakfe-gir hayret eyler çeşm-i ehl-i dikkati/ Tarz-ı inşâsındaki hüsn-i bedî-i zernigâr
Rükn-i akvâ-yı hayât oldukca âb-ı cân-fezâ/ Pâyedâr olsun bu te'sis-i muhabbet üstüvar
Bi-bedel târihi câridir lisân-ı luleden/ Oldu bu çeşme mülâkâta ne dil-cu yâdigâr İzzet(1316/1898)
Günümüz Türkçesiyle: Sultan Abdülhamid Han'ın gerçek, saffetli dostu, müzeyyen taç sahibi, büyük Kayzerler soyundan gelen Alman İmparatoru, şeçkin hükümdar II. Wilhelm Hazretleri bu devirde arzusuna nail olmak ve yüce Osmanlı Padişahını ziyaret etmek maksadıyla İstanbul'a tekrar geldi. Bu görüşme sonucunda teyit edilen Türk-Alman dostluğunu koruyup hatırlatacak bir vesile olması için Sultanahmet Meydanı'nı süsleyen bu çeşmeyi yaptırdı. Çeşmeden akan duru ve temiz sular iki ülke ve hükümdar arasındaki samimi dostluğun simgesi gibidir. Durup dikkatli gözlerle altın yaldızla süslenmiş eşsiz güzellikteki yapısını seyredenler hayret ederler. Hayatın en önemli esası, yapı taşı akıcı su oldukça bu dostluk eseri de sağlam bir şekilde itibarını korusun. İki hükümdar arasındaki görüşmenin gönül çekici bir hatırası olarak bu çeşmenin musluğundan akan su bedelsizdir.