Afrika ülkelerinde yabancı askerler cirit atıyor

Dünya Bülteni / Haber Merkezi

Son yıllarda çatışmalar, yabancı yatırımları ve uluslararası askeri müdahalelerle gündeme gelen Afrika ülkelerinde çok sayıda Batı devletinin askeri birliği ve üssü bulunuyor.

Afrika ülkelerine doğrudan yatırımları bulunan Çin, kıta ülkeleriyle ikili ilişkilerini geliştirerek ticaret hacmini son 10 yılda yüzde 30'un üzerinde artırarak 200 milyar dolara çıkarırken, Batı ülkeleri ise özellikle hammadde ihtiyacının önemli bir kısmını karşıladığı Afrika ülkelerindeki nüfuzunu korumak için askeri varlığıyla ön plana çıkıyor.

Çin'in, önümüzdeki 3 yılda, 20 milyar dolarlık yatırım yapmayı planladığı Afrika'da, başta ABD, Fransa ve İngiltere'nin askeri ve siyasi gücünü artırmaya çalıştığı gözleniyor.

ABD'nin, Afrika ülkelerinden Kenya, Cibuti, Etiyopya, Uganda, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Güney Sudan'da askeri üsleri, Cezayir, Nijer, Moritanya, Çad, Nijerya, Mali, Burkina Faso, Fildişi Sahili ve Senegal'de de askeri birlikleri bulunuyor. ABD'nin, merkezi Almanya'da bulunan Afrika Komutanlığı'na (AFRICOM) bağlı bu ülkelerdeki faaliyetlerinde 5 binin üzerinde asker bulundurduğu öne sürülüyor.

ABD'nin, bir süre önce de Mali'de bütün Batı ve Kuzey Afrika ülkelerini gözetleyecek bir insansız hava araçları üssü kuracağı açıklanırken, Burkina Faso veya Nijer'in Mali sınırına kurulması düşünülen üssün amacı, bölgedeki tehditlerin izlenmesi ve anında yok edilmesi olarak ifade ediliyor.

AFRICOM'un resim internet sitesinde, komutanlığın misyonu açıklanırken, El-Kaide ve diğer benzeri bağlantılı silahlı gruplarla mücadele, istikrarsızlıkların önüne geçilmesi için Afrika ordularına eğitim desteği vermek gibi amaçlardan söz ediliyor.

1998-2001 yılları arasında ABD'nin silah sağlama, eğitim ve barış operasyonları adı altında harcama tutarı 296 milyon dolarken, bu rakamın 600 milyon doları geçtiği belirtiliyor.

FRANSIZ BİRLİKLERİ

Afrika'da sömgürge geçmişi olan Fransa da Kara Kıta'da askeri gücünü en fazla hissettiren ülkeler arasında yer alıyor. Mali'deki olayların başlamasıyla bu kıtadaki askeri varlığını artırmaya çalışan Fransa'nın en büyük askeri üssü Cibuti'de bulunuyor. Fransa'nın, bu ülkede 2 bine yakın askeri görev yapıyor.

Afrika ülkelerinden Gabon'da 900, Çad'da 1000, Senegal'de 350, Fildişi Sahili'nde 500, Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 600'e yakın Fransız askeri bulunuyor.

EN FAZLA YABANCI ASKER CİBUTİ'DE

Somali, Etiyopya ve Eritre ile sınırı olan Doğu Afrika ülkesi Cibuti'ye gösterilen uluslararası ilgi dikkati çekiyor.

Kızıldeniz kıyısında Yemen'in hemen karşısındaki stratejik bir limanı bulunan 600 bin nüfuslu Cibuti'de, tarihte uzun dönem eski sömürgeci güç olarak varlığını sürdüren Fransa, ABD ve Japonya'nın askeri üsleri bulunuyor.

Cibuti, ABD'nin Afrika'da en fazla asker bulundurduğu ülke konumunda. 2002'de Cibuti'deki terkedilmiş bir askeri kampta gizli bir üs kurduğu ortaya çıkan ABD'nin burada 3 bin 200 askerinin görev yaptığı biliniyor.

ABD'nin, Cibuti'deki askeri üsten, sık sık füze taşıyabilen insansız hava araçlarıyla Somali, Yemen ve Etiyopya'da El-Kaide ve bu örgütle ilişkili gruplara operasyonlar düzenlediği tahmin ediliyor.

ABD'den sonra Cibuti'de en fazla Fransa ordusu asker bulunduruyor. Fransa'nın Afrika'daki sömgürgelerinden Cibuti'de 2 bine yakın askeri görev yapıyor.

Kızıl Deniz'de özellikle Somalili korsanlara karşı deniz güvenliğini sağlamak isteyen Japonya da 2 yıl önce 200'e yakın askerin görevlendirildiği bir üs kurmuştu.

İNGİLTERE'NİN AFRİKA'DAKİ ASKERİ VARLIĞI

Afrika'da üs kuran ülkelerden İngiltere de Güney Afrika Cumhuriyeti, batı Afrika ülkesi Sierra Leone ve Kenya'da asker bulunduruyor.

Kenya'da, Nairobi'nin 200 kilometre kuzeyinde bulunan İngiliz üssünde, 166 asker görev yapıyor. Kenya hükümeti ile yapılan anlaşma kapsamında faaliyet gösteren İngiliz askeri, bu bölgede her yıl tatbikatlar düzenliyor.

Güney Afrika Cumhuriyeti'nde de Pretoria'da Barış Misyonu Eğitim Merkezi bulunan İngiltere'nin 10 personeli bulunuyor.

Sierra Leone'nın başkenti Freetown'un güneyinde 2002'de Uluslararası Askeri Eğitim Üssü kuran İngiltere, bu ülkede ordu birliklerine eğitim veriyor.

İSRAİL'İN AFRİKA İLGİSİ

Arap ülkeleriyle çevrili olan İsrail'in, komşu ülkeler başta olmak üzere birçok ülkeyi izlemek amacıyla özellikle Kızıl Deniz ve Sudan hudutlarına yakın olan Afrika ülkelerinde gizli askeri üslerinin bulunduğu öne sürülüyor.

Başta Etiyopya olmak üzere Kenya, Angola, Mozambik, Orta Afrika Cumhuriyeti, Tanzanya, Gana, Zaire, Çad, Uganda ve Kongo'da askeri faaliyetleri bulunan İsrail'in, Güney Sudan'da iki ayrı noktada askeri hava üssü kurduğu iddiası son zamanlarda sık sık gündeme geliyor.