Goma'da çekilen yalnız isyancılar değil !

Dünya Bülteni / Haber Merkezi 

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde etkili olan M23 gerillaları Goma şehrinden çekilmeye başladıklarını açıkladı. 

M23 lideri Sultani Makenga yaptığı açıklamada sadece havaalanında 100 asker bırakıldığını ve Goma'yı terk etmeye başladıklarını belirtti. 

Ordudan ayrılan Demokratik Kongolu askerlerin oluşturduğu M23 gerillaları yönetimi ele geçirmek amacıyla başkent Kinşasa'ya doğru yürüyüşe geçmiş, son olarak da Goma şehri ve Goma'nın 20. kilometresindeki Sake bölgesini ele geçirmişti.

M23 

M23 isyancıları isimlerini 23 Mart 2009'da imzalanan barış anlaşmasından alıyorlar. İsyancıların, bu yıl tekrar silaha sarılmalarının nedeni ise hükümetin 2009'da imzalanan bu anlaşmaya uymaması. 

Yıllar süren iç savaş ve kaosun ardından varılan anlaşmayla isyancı grupların Demokratik Kongo Ordusu'yla birleştirilmesine karar verilmişti ancak isyancılara göre bu süreç başarılı olmadı.

Ordunun ne yeterli silahı ne de yiyeceği vardı çoğu zaman aç kaldıklarını ve soğukta donduklarını söyleyen isyancılar hükümete gözdağı vermek için tekrar çatışmayı seçti.

Demokratik Kongo Ordusu'nun toplamda 150 bin askeri bulunuyor, M23'ün ise yaklaşık 6 bin askeri bulunuyor. Ancak ordunun içinde rahatsız olan pek çok kişinin isyancılara destek olduğu da biliniyor.

Ordu Komutanı General Gabriel Amisi geçen hafta M23'e silah desteği sağladığı gerekçesiyle tutuklandı. İsyancıların Goma'yi ele geçirmelerinin sebebinin ise güçlerini kanıtlamak olduğu söyleniyor. İsyancıların hükümetle uzlaşamamaları halinde, bin 600 kilometre uzaklıktaki başkente kadar gidecekleri belirtilmişti. 

TERMİNATÖR NTAGANDA

M23, isyan etmelerinin nedenini hükümetin barış anlaşmasına uymaması olarak gösteriyor ancak pek çok uzmana göre isyanın gerçek nedeni, Demokratik Kongo Devlet Başkanı Joseph Kabila'nın Ocak ayında yaptığı bir açıklama.

Kabila yıllardır aranan M23'ün lideri General Bosco Ntaganda'nın Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne teslim edileceğini söyledi.

General Bosco Ntaganda terminatör takma adıyla biliniyor. 

1998 - 2003 yillari arasinda süren ve Afrika'nın 1. dünya savaşı olarak bilinen iç savaşta adını duyuran Ntaganda, 5 milyon kişinin hayatını kaybettiği bu savaşta çocukları zorla askere almakla suçlandı ve Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından aranmaya başlandı.

Demokratik Kongo ise 2009 yılında isyancı gruplarla varılan anlaşma gereği Ntaganda ve güçlerini orduya dahil etti.

Birleşmiş Milletler ve diğer örgütlerin son dönemde ardı ardına yayımladığı raporlarsa hükümetin Ntaganda'yı desteklemesini imkansız hale getirdi.

Bu raporlardan birine göre Ntaganda, Ruanda sınırında haftada 15 bin doları bulan kaçakçılık geliri elde ediyor ve ordu içerisinde kurduğu çetelerle kendi finansal çıkarlarını koruyordu.

Ntaganda'nin geçen yil da Amerikalı yatırımcıları hedefleyen milyonlarca dolar tutarında sahte altın ticareti işine girdiği belirtiliyor. Ancak Ntaganda Nisan ayında Demokratik Kongo ordusundan ayrıldı.

Ordudan 600 askeri de kendi yanına çekerek M23'ün kurulmasında büyük rol oynadı.

Merkezi New York'ta bulunan insan hakları izleme örgütüne göre sadece M23'ün kurulduğu ilk bir ayda en az 149 çocuk ve genci zorla askere aldı. 

GOMA

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin doğusunda yer alan Goma, ülkenin en büyük kentlerinden biri. Ruanda ve Uganda'yla sınırda bulunan Goma'nun nüfusu yaklaşık bir milyon.

Goma, Demokratik Kongo'daki aktif volkanların eteğine kurulu bir şehir bu sebeple , M23 isyancıları, bağımsızlık ilan ederlerse ülkelerine volkanların ülkesi ismini vereceklerini açıkladı.

Goma'nın en ayırıcı özelliği ise ekonomi. Cep telefonlarının yapımı için büyük önem taşıyan koltan maden rezervlerinin yüzde 80'i bu bölgede bulunuyor.

Goma mülteci krizlerinin merkezi olarak biliniyor. Hem bölgede yaşanan savaşlarda, hem de 1994 yilinda Ruanda'da yaşanan soykırım sırasında mültecilerin sığındıkları yer Goma oldu.

Bölgeyi korumak için 2003 yılından bu yana kentte 20 bin kişilik Birleşmiş Milletler Barış gücü askeri bulunuyor.

Bu barış gücünün yıllık giderlerinin 1 milyar 500 bin doları bulduğu hesaplanıyor. Ancak Birleşmiş Milletler birliklerinin çatışmalar sırasında herhangi bir girişimde bulunmadığı belirtiliyor.

AÇLIK, SEFALET, TECAVÜZ...

Demokratik Kongo'da çatışmaların en çok etkilediği taraf ise halk oldu. D. Kongo'nun doğusunda yaşayan 500 bin kişi evlerini terk etmek zorunda kaldi.

Özellikle çatışmaların şiddetlendiği ülkenin doğusunda ne elektrik ne de su var.

Birçok kişi tek çare olarak mülteci kamplarına sığınmayı görüyor. 

Yaşanan bir diğer dram ise önüne geçilemeyen tecavüz vakaları. Bağımsız araştırmalara göre ülkede her gün bin yüz kadın tecavüze uğruyor.

Uzmanlar saldırganların ceza almaması nedeniyle tecavüz vakalarının önüne geçilemediğini belirtiyor.