2.5 milyara yakın insan su içemiyor

Fahri Sarrafoğlu / Dünya Bülteni

"2007 Su Raporu"na göre dünyada, 1.2 milyar insan ''güvenilir içme suyuna ulaşamıyor. Öte yandan 2.4 milyar insan ise sağlık koşullarına uygun suya erişemiyor. Dünyada kullanılan suyun, yüzde 85'ini nüfusun yüzde 12'si tüketiyor.

Çevre Mühendisleri Odası tarafından hazırlanan, 2007 Su Raporunda dünyadaki ve Türkiye'deki su durumuna ilişkin tespitlerde bulunuldu.

Raporda, "Yerkürede bulunan suyun yüzde 97'si tuzlu su, yüzde 3'lük bölümü ise tatlı su olarak tarif edilen içilebilir veya kullanılabilir sudan oluşuyor. Bu suyun, yüzde 79'u kutuplardaki buz dağlarında, yüzde 20'si derin yeraltı sularında toplanmıştır" ifadesi kullanıldı.

Rapora göre; dünyada, 1.2 milyar insan ''güvenilir içme suyu''ndan yoksun yaşıyor. 2.4 milyar insan sağlık koşullarına uygun suya erişemiyor. Dünyada kullanılan suyun, yüzde 85'ini nüfusun yüzde 12'si tüketiyor.

SU TÜKETİMİ GİDEREK ARTIYOR

Kısıtlı su kaynaklarına rağmen, ne yazık ki dünyadaki su tüketimi son 50 yılda çarpıcı bir şekilde artıyor. 1940 yılında dünyadaki toplam su tüketimi yılda yaklaşık 1 000 km3 iken, bu miktar 1960 yılında ikiye katlandı, 1990 yılında 4 130 km3'e ulaşmıştır.

Su varlığına göre ülkeler sınıflandırıldığında; yılda kişi başına düşen ortalama kullanılabilir su miktarı 1 000 m3'ten az olan ülkeler "su fakiri", 2 000 m3'den az olan ülkeler "su azlığı", 8 000 - 10 000 m3'ten fazla olan ülkeler ise "su zengini" olarak kabul edilmektedir. Dünyada kişi başına su tüketimi yılda ortalama 800 m3 civarındadır.

Dünya nüfusunun yaklaşık % 20'sine karşılık gelen 1,4 milyar insan yeterli içme suyundan yoksun olup, 2,3 milyar kişi sağlıklı suya hasrettir. Bazı tahminler, 2025 yılından itibaren 3 milyardan fazla insanın su kıtlığı ile yüz yüze geleceğini göstermektedir. FAO (Food and Agriculture Organization) ya göre, 1995 yılında su kıtlığı ve su stresi yasayan nüfusun dünya nüfusuna oranı sırası ile %29 ve %12 iken, 2025 yılında bu oranlar %34 ve %15 e yükselecektir.

İÇME SULARI HIZLA KİRLENİYOR

Dünyadaki ve Türkiye'deki su kaynaklarının bilinçsiz tüketimi ve kirletilmesiyle ilgili kampanyalara imza atan Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) 'Suyun Yeryüzündeki Serüveni' adlı bir kitap çıkarttı. Çalışmaya göre, büyük kentlerin kanalizasyonu haline gelen okyanuslara her yıl 20 bin ton atık boşaltılırken, kirlettiğimiz su miktarı 12 bin kilometreküpe yükseldi.

Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre, okyanus kıyılarında yoksul ülkelerde yaşayan yaklaşık 30 milyon kişi hastalık taşıyan deniz canlılarını tüketerek zehirleniyor. Ayrıca, her yıl kirli sular yüzünden 5 milyon kişi hayatını kaybediyor. Yeryüzündeki kirletilmiş su miktarının 12 bin kilometreküp olduğuna dikkat çekilen kitapta, bunun dünyanın en büyük 10 nehrindeki tatlı su miktarından daha fazla olduğu belirtiliyor.

Suyun bugünkü gibi kirlenmeye devam ettiği sürece, 2050'ye kadar dünya çapında 18 bin kilometreküplük tatlı suyun kaybedileceğine de dikkat çekiliyor. 1970'li yıllardan bu tarafa tatlı su kaynaklarındaki biyolojik çeşitliliğin yarıdan fazlasının kaybedildiği ifade edilen eserde, dünyanın büyük nehirlerindeki balık stoklarının da kirlilik nedeniyle yüzde 90 azaldığına işaret ediliyor. Ayrıca kitapta 21. yüzyılın ortalarına doğru 60 ayrı ülkede 7 milyar insanın su sıkıntısı çekebileceği de belirtiliyor.

TÜRKİYE'DE KİRLENME TEHLİKESİ VAR

Türkiye'deki su durumuna da değinilen raporda şu bilgiler yer aldı: "Türkiye'nin ekonomik olarak kullanılabilen su miktarı, yıllık çekilebilen 12.2 kilometreküp yer altı suyu ve yıllık tüketilen 95 kilometreküp yüzey suyu olmak üzere 107.2 kilometreküptür. Türkiye'de, su kaynaklarından aşırı çekim sonucu sahil kesimlerinde yeraltı su tuzlanması, tarımsal faaliyetlerde kullanılan kimyasallar ile evsel, endüstriyel atıklar nedeniyle kirlenme yaşanıyor''