Gaz zirvesi Moskova'da başladı

Rusya ve Ukrayna arasındaki gaz krizine çözüm bulmayı amaçlayan gaz zirvesi bugün Rusya'nın başkenti Moskova'da yapılıyor. Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev, Ukrayna ile görüşmelerden şu ana kadar sonuç çıkmadığını açıkladı.

Medvedev'in önerisiyle bugün Rus gazını tüketen ve sevk eden ülke temsilcilerinin yer aldığı toplantıya daha önce girmeyebileceği açıklanan Ukrayna Başbakanı Yulya Timoşenko da katıldı.

Medvedev tarafından açılışı yapılan zirveye Türkiye'den Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler katılıyor.

Güler, zirvenin açılışını bir odada Çek cumhuriyeti Ticaret Bakanı ile beklerken, Medvedev, iki bakanın olduğu odaya gelip ikiliye selam verdikten sonra zirvenin yapılacağı salona birlikte girdi.

Bu arada, daha önce zirveye katılmayacağı açıklanan Timoşenko, Rusya Başbakanı Vladimir Putin ile baş başa yaptığı kısa görüşmenin ardından gaz zirvesinin yapıldığı Kremlin Sarayı'na geldi.

Timoşenko'ya, Ukrayna Enerji Bakanı ve Naftogaz başkanları da eşlik ederken, analistler bunun Rusya ile Ukrayna'nın Avrupa'ya transit gazın yeniden başlatılması kararı alındığı anlamına gelebileceğini belirttiler.

Putin, Avrupa'nın önde gelen enerji şirketlerinin oluşturacağı konsorsiyumun Avrupa'nın gazını Gazprom'dan satın almasını ve Ukrayna'nın talep ettiği 21 milyon metreküplük teknik gazın ücretinin bu konsorsiyum tarafından ödenmesi önerisini dile getirmişti.

Putin, bir çok şirketin bu konsorsiyuma katılmayı kabul ettiğini söylemişti. Ukrayna'dan yapılan açıklamada da Timoşenko'nun gaz krizi konusunda görüşme yapmakla tek yetkili kişi olduğu açıklanmıştı.

PUTİN- TİMOŞENKO GÖRÜŞTÜ

Toplantı öncesine Putin ve Timoşenko'nun iki ülke arasındaki gaz krizini çözmek için Moskova'da bir araya geldi.

Rus İtar-Tass ajansı, Putin ve Timoşenko'nun Avrupa transit gazıyla ilgili sorunla ilgili görüşmelerinin Rusya Başbakanlık binasında başladığını belirterek, iki başbakanın görüşmenin dar formatta yapılması konusunda anlaştığını duyurdu.

Putin, dün Almanya'yı ziyareti sırasında Moskova'nın Avrupa'ya yeniden gaz verilmesini sağlayacak bir anlaşmayı sonuçlandırmaya yakın olduklarını belirtmişti.

GAZPROM ANLAŞMA KONUSUNDA UMUTLU

Rus Gazprom, Avrupa'ya transit gaz sorunun çözümüyle ilgili bir anlaşmanın bugün imzalanmasını umduklarını açıkladı.

Kremlin'de yapılan Rus gazını tüketen ve transit olarak aktaran ülkelerin temsilcilerinin katıldığı zirvede Rus haber ajanslarına açıklama yapan Gazprom Sözcüsü Sergey Kupriyanov, "Bugün bazı belgelerin imzalanmasını bekliyoruz. Şu an en önemli şey transit gaz sorununu çözme" diye konuştu.

Kupriyanov, Rusya'nın önerdiği Rus gazının Gazprom'dan Avrupalı enerji şirketlerinin katılacağı bir konsorsiyum tarafından satın alınması ve Ukrayna'nın ihtiyaç duyduğu teknik gaz ücretinin bu konsorsiyum tarafından karşılanması önerisine bulunduklarını belirterek, konsorsiyuma katılacağını açıklayan şirket sayısının giderek arttığı söyledi.

Ukrayna'nın Rusya dışında bir ülkede yapılması koşuluyla desteklediğini açıkladığı zirve önerisi, Rusya lider Medvedev tarafından Bulgaristan, Slovakya ve Moldova başbakanları ile görüşmesinde ortaya atılmıştı.

Medvedev, böylesi bir zirvenin mevcut soruna çözüm bulacağı gibi gelecekte de benzer durumların yaşanmamasına yardımcı olabileceğini söylemişti.

RUSYA - UKRAYNA GAZ KRİZİ

Rusya ve Ukrayna arasındaki en önemli anlaşmazlık konusunu 2009 yılı gaz fiyatı oluşturuyor. Ukrayna geçen yıl bin metreküpüne 179.5 dolar ödediği gaz için bu yıl 210 dolar ödeyebileceğini açıklamıştı.

Gazprom geçen yıl sonunda yapılan müzakerelerde bu yıl vereceği bin metreküplük gaz için 250 dolar istemiş, ancak Ukrayna'nın görüşmelerden çekilmesi üzerine bu fiyatı önce 418 ardından da doğu Avrupa ülkelerine verdiği fiyat olduğunu belirttiği 450 dolara yükseltmişti.

Ukrayna'nın kendilerine yükümlülüklerini zamanında yerine getirmemesinden kaynaklanan cezalarla birlikte 2.1 milyar dolar borcu olduğunu belirten Gazprom, söz konusu borcun da tamamen kapatılmasını istemişti. Ukrayna'nın 1.5 milyar dolar göndermesi üzerine Gazprom Ukrayna'nın kalan 604 milyon dolarlık borcu da ödemesini istemişti.

Rus Gazprom, görüşmelerin olumsuz şekilde sonuçlanması üzerine Ukrayna'ya gönderdiği gazı 1 Ocak'tan itibaren keserken, 7 Ocak'ta da Kiev'in Avrupa'ya gönderdiği transit gazı çaldığını belirterek, Avrupa'ya sattığı gazı da kesmişti.

Kiev, bu iddiaları reddederek, Rusya'nın boruların çalışması için ihtiyaçları olan teknik gazı göndermediğini ve çalındığı belirtilmen miktarın da bu amaçla kullanıldığını açıklamıştı.

Gazprom ve Naftogaz arasında yaşanan anlaşmazlık en az 15 doğu Avrupa ve AB ülkelerinde milyonlarca kişiyi olumsuz şekilde etkilerken, çok sayıda işyeri enerji sıkıntısından dolayı üretimi kesmek zorunda kalmıştı.

AB'nin devreye girmesiyle Rusya ve Ukrayna arasında gaz gönderilmesi konusunda yeniden anlaşmaya varılınca Rusya AB gözlemcilerinin gözetiminde vanaları yeniden açtı.

Ancak Rusya'dan gaz vanalarının açılmasından bir kaç saat sonra Naftogaz gazın gönderildiği hattan Avrupa'ya göndermesi halinde ülke sanayisinin önemli oranda konuşlandığı doğu bölgesinin tamamen gazsız kalacağını, dolayısıyla bu hattan Avrupa'ya gaz gönderemeyeceğini kaydetmişti.

Naftogaz Başkanı Oleh Dubina, bugün yaptığı açıklamada, Gazprom'un bugün yeniden gazın gönderilmesi talebinde bulunduğunu belirterek, "Ukraynalı tüketicileri gazsız bırakamayız. Ne yazık ki, biz kendilerine tekrar bölgelerimizi gazsız bırakamayacağımız yanıtını verdik" ifadelerini kullanmıştı.

Gazprom ise Ukrayna'nın bu hatla ilgili iddialarını reddederek, söz konusu hattan gaz gönderilmesi konusunda herhangi bir sıkıntı olmadığını savundu.