'Vicdan Testi' değil çile testi

Almanya'da vatandaşlık için gurbetçilerin toplumsal ve özel hayatlarını sorgulayan 'vicdan testi' uygulamasından sonra Hollanda da benzer bir adım attı.

Ocak 2007'den itibaren yarım milyon yabancı, 'uyum kursu'na gitmek zorunda. 16-65 yaş arası göçmenleri kapsayan ve 3 yıl sürecek kurslar, birinci nesil yabancıları tedirgin ediyor. Ayrıca 1.600 Euro'luk kurs ücreti de kursiyerlerden talep ediliyor. Hollanda'da yaklaşık 475 bin Türk vatandaşı yaşıyor. Bunların 265 bine yakını bu kursları takip etmek zorunda.

1960'tan sonra gelen bütün yabancılara uygulanması şart koşulan uyum kurslarıyla ilgili düzenleme Azınlıklar Bakanı Rita Verdonk tarafından gündeme getirildi. Yasanın Ankara Antlaşması'na ve yürürlükteki AB düzenlemelerine aykırı olduğunu belirten hukukçular, açılacak davaların uygulamanın durdurulmasını sağlayabileceğini belirtiyor. 35 yaşındayken Hollanda'ya gelen Hatem Yıldırım düzenlemeye tepki gösterirken, aralıksız 32 yıl çalıştığını, ülkenin imarı için bir ömür verdiğini vurguluyor. Şu anda 72 yaşında olduğunu söyleyen Yıldırım, "Benim için zorunluluk yok. Ancak eşim 59'unda ve kurs çağrısı elimize ulaştı." diyor. Suziye Yıldırım ise şaşkın: "Hollanda vatandaşı olmadığım için mecburen kaydımı yaptılar. Bu yaştan sonra neye uyum sağlayacağız, nasıl dil öğreneceğiz? Bu, bizi rezil etmekten başka bir şey değil."

1965'te 35 yaşında Hollanda'ya gelen Suziye Yıldırım'ın eşi Hatem Yıldırım ise 72 yaşında olduğu için kurstan muaf. Buna rağmen Yıldırım tepkisini, "Bu kurslar neden ilk yıllarda yapılmadı?" sorusuyla dile getiriyor. Yıldırım şöyle devam ediyor: "Hollanda'ya işçi olarak getirilirken bize, 'Dil biliyor musunuz?' diye soru sormadılar. Ne iş verdilerse yaptık. En ağır işlerde hasta olsak bile hiç ara vermeden çalıştık. Hollanda'ya çok katkılar yaptığımıza inanıyorum. Şimdi yaşlandık. Ben eşimle birlikte mütevazı evimizde yaşıyoruz. Uyum ve dil yasası ile ilgili iki gün önce elimize bir formül ulaştı. Hanımın, 65 yaşından büyük olmadığı için bu yasa kapsamı gereği mecburen bu kursa gitmesi gerekiyormuş. Bu çağrı elimize geçtiğinde şoke olduk. Bize karşı büyük bir vefasızlık yapıldığını düşünüyorum. 59 yaşındaki eşim bu yaştan sonra neye uyum sağlayacak, yaşantısını mı değiştirecek? Amsterdam Bos en Lommer semt belediyesinden gelen yazıda eğer 1 Ocak 2007 tarihinden önce uyum ve dil kursuna yazıldığımız takdirde bin 600 Euro'dan muaf olacağımız yazılıyordu. Benim de durumum bu parayı ödemeye müsait olmadığı için bu formu doldurup dün (salı) günü belediyeye teslim ettik. Ailem zorunlu olarak haftada üç gün bu kursu takip edecekmiş. Çok zorumuza gidiyor. Çocuklarımız burada olduğu için ömrümüzün son günlerini burada geçirmek istiyoruz. Yoksa artık bir gün bile burada durmak istemiyorum."

Uyum kursu yasasında neler var?

Azınlıklar Bakanı Rita Verdonk tarafından meclise sunulan ve senatoda kabul edilen uyum yasası, ülkeye 1960 sonrasında gelen ve gelecek olan 16-65 yaş arası bütün yabancıları kapsıyor. Yasaya göre, ülkedeki bütün yabancılar, ülkeye uyum sağlayabilmeleri amacıyla Hollandaca dil dersi ağırlıklı toplumsal uyum ve dil kurslarını takip etmek zorunda olacak. Uyum kurslarından, zorunlu öğrenim döneminde Hollanda'da yaşamış olanlar, belli bir eğitimi tamamlamış veya meslek diploması elde etmiş olanlar ile Hollanda vatandaşlığı hakkını almış olanlar muaf tutulacak. Kurslar belediyeler tarafından düzenlenecek; ancak kursa katılacak kişi, masraflarını kendisi ödeyecek. Kursa gidecekler bin 600 Euro olan kurs ücretini kendileri ödeyecekler. Zor durumda olanlar ile kursları başarıyla tamamlayanlara masrafının yarısı geri verilebilecek. Kursa giden tüm yabancılar, üç yıl içinde bu kursları tamamlamak zorunda olacak. Tamamlamadıkları takdirde belediyeler tarafından bazı maddi yaptırımlar uygulanacak. 28-29 Haziran 2006'da Hollanda Meclisi'nde gündeme gelen "Vatandaşlığı Kabul Kanunu"na 150 kişilik mecliste sadece Demokrat 66 Partisi'nin Türk kökenli milletvekili Fatma Koşer Kaya karşı oy kullanmıştı.

İngiltere, Belçika ve Danimarka'da da yabancıları zor günler bekliyor

İngiltere ve Danimarka'da da yeni yılla birlikte yabancıları zor günler bekliyor. İngiltere'de oturum almak isteyen ya da vatandaşlığa geçme niyeti olanlara "test" getiriliyor. Aynı şekilde Danimarka da ülkeye gelmek isteyenlere daha kapıda "Danimarkaca biliyor musun?" diye soracak. Benzer uygulamaların devreye gireceği Belçika'da, Flaman Bölgesi'nde sosyal konutta ikamet etmek isteyenlere, "Flamancan nasıl?" denecek.

Nisan ayından itibaren İngiltere'de oturum almak isteyen ya da vatandaşlığa başvuran herkes, oturum almadan önce İngilizce testine tabi tutulacak. İngilizce dil testinin yanında, oturum almak isteyenlere İngiltere'deki din, kültür, coğrafya, nüfus, tarih, politika, hukuk sistemi gibi genel soruları içeren 'yaşam testi' de uygulanacak. Bu testlerde başarısız ya da yetersiz olanlara oturum hakkı verilmeyecek.

Avrupa'nın en sert Yabancılar Yasası'na sahip olan Danimarka, 2007'de Hollanda ve Almanya'nın izinden giderek 'ülkeye geleceklere Danimarka dilini bilme şartı' koymaya hazırlanıyor. Koalisyon ortakları Liberal ve Muhafazakar parti tarafından hazırlanarak meclise sunulan kanun teklifi için görüşmeler, 10 Ocak'ta başlayacak. Kanun teklifine göre, sadece aile birleşimi yoluyla Danimarka'ya gelmek isteyenler değil, din görevlisi olarak gelecek imam ve papazların da dil bilmesi zorunlu olacak.

Belçika'nın Flaman Bölgesi'nde sosyal konutta kiracı olabilmek için getirilen Flamanca bilme şartı Flaman meclisinde oylanarak kabul edildi. 1 Ocak tarihinden itibaren geçerli olan yeni düzenlemeye göre, kira fiyatları piyasadan çok daha düşük olan ve genelde yabancı kökenlilerin tercih ettiği sosyal konutlarda ikamet hakkı sahibi olabilmek için Flamanca bilme şartı getirildi. Yeni yasaya göre kiracı adaylarından kontrat imzalamadan önce diğer resmî evrakların yanında Flamanca bildiğine dair diplomasını da göstermesi istenecek. Yeterliliği olmayanlara iki yıl süre tanınacak. Kamuran Samar, Hasan Cücük, Vedat Denizli; Londra, Kopenhag, Brüksel