Poroşenko milliyetçi Kilise özgürlüğünün belgesini aldı

Ukrayna Ortodoks Kilisesi, bugün ve yarın düzenlenecek iki törenden sonra Fener Rum Patrikhanesi'nin resmi onayı ile Rusya ile dini bağlarını tamamen koparıyor.

15 Aralık 2017'de siyasi sorunlar yaşadığı Rusya'dan dinen de ayrılmak isteyen Ukrayna, Fener Rum Patrikhanesi'nden onayını almasının ardından Kilise bağımsızlığını ilan etmişti.

Yeni kurulan bağımsız Ukrayna Ortodoks Kilisesi'ne "otosefali" (Ortodokslukta kendilerine ait bir baş tarafından yönetilen Ortodoks kiliselerine verilen ad) kazandıracak Patrik kararnamesini Fener Rum Patrikhanesi'nden teslim almak için İstanbul'da bulunan Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko resmi ziyaretler ve dini törenler için iki gün boyunca İstanbul'da bulunacak.

Sabah Erdoğan'la görüştü

Bağımsızlık töreni için İstanbul'da bulunan Poroşenko Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bu sabah Vahdettin Köşkü'nde biraraya geldi. Ardından bağımsızlık ilanının imza töreni için patrikhaneye gitti.

Ukrayna'nın bağlı bulunduğu Moskova Ortodoks Kiilisesi'nden ayrılığı ABD tarafından tebrik edilirken Sırp ve Polonya Kiliseleri Ukrayna'nın yeni kilisesini kabul etmediklerini açıkladı. Ukrayna ile arasında din ve mülkiyet gerilimi artarken Rusya, Ukrayna kilisesini tanımadığı gibi ona izin veren Fener Rum Patrikhanesi ile de ilişkisini kesmişti.

Ukrayna’da milli kilise çabalarının başlangıcı

Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin bağımsızlık girişimlerinin dini yönünden ziyade politik tarafları bulunmaktadır. Ukrayna milliyetçileri, Rus kimliğinden tamamen bağımsız bir Ukrayna kimliği oluşturulmasında Ukrayna milliyetçisi ve Batı yanlısı bir Ukrayna Kilisesi’nin çok önemli bir rol üstleneceğine inanmaktadırlar. Bundan dolayı Ukrayna’daki Batı yanlısı siyasetçiler, bağımsızlıktan itibaren Rus etkisinden kurtulmuş bir Ukrayna Ortodoks Kilisesi için mücadele vermişlerdir.

Bu noktada Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Ukrayna Ortodoksları üç kiliseye ayrılırken, bunlardan ilki 1686 yılından itibaren Moskova Patrikhanesi’ne bağlı Kiev Metropolitliği’dir. Moskova’nın etkisinden tamamen kurtulmak isteyen milliyetçi Ukraynalı papazlar ise Kiev Patrikhanesi ve Ukrayna Otosefal Ortodoks Kilisesi’ni kurmuştur. 1992 yılında bu kiliselerin bağımsızlığı gündeme gelse de hem Rusya’da hem de Ortodoks dünyasında kabul görmemiştir.

Fener Rum Patrikhanesi'nin önemi

Ruslar, Hristiyanlığı Bizans İmparatorluğu’ndan aldıkları için Fener Rum Patrikhanesi’ne saygı duysalar da Ortodoks dünyasının asıl liderinin Moskova olduğunu iddia etmektedirler. 1453 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nun Bizans’ı yıkmasının ardından Moskova Ortodokslar üzerindeki prestijini artırırken, III. Ivan döneminde Rusya’nın “Üçüncü Roma” olduğu iddiası ortaya atılmıştır. Roma ve Bizans İmparatorluklarının varisi ve tüm Ortodoksların koruyucusu olarak kendilerini takdim eden Ruslar, Moskova Patrikhanesi’ni de Fener Rum Patrikhanesi’nin üzerinde görmüşlerdir. Bir anlamda Fener ve Moskova arasındaki liderlik rekabeti sürekli bir şekilde devam etmiştir.

Bu liderlik rekabeti Ukrayna krizi ile birlikte daha fazla gündeme gelmeye başlamıştır. 2014 yılında Rusya’nın Kırım’ı işgali ve Doğu Ukrayna’daki ayrılıkçılara desteği üzerine Kiev yönetimi, Rusya’nın Moskova Patrikhanesi’ne bağlı Kiev Metropolitliği’ni kullanarak Ukrayna’yı karıştırmaya çalıştığını savunmuştur. Dahası Rus Ortodoks Kilisesi’nin Vladimir Putin yönetiminin ideolojik dayanağı haline geldiği ve Ukrayna’da Rus Ortodoks Kilisesi teşkilatına bağlı pek çok rahibin Doğu Ukrayna’daki Rusya yanlısı isyancılara destek verdiği de ileri sürülmüştür. Bundan dolayı bir grup milletvekili, Ukrayna Ortodokslarının Rus Ortodoks Kilisesi’nden ayrılması ve bağımsız bir kilisenin oluşturulması için Fener Rum Patrikhanesi’ne başvuracaklarını açıklamışlardır.

Kaynak: www.dunyabulteni.net