YÖK Anadolu Projesi nedir?

Dünya yükseköğretimindeki üniversitelerin eşleştirme projeleri modellemeleri de dikkate alınarak geliştirilmiş olan “YÖK Anadolu Projesi”nin ilk aşaması 2018 yılında Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesinde yapılan toplantıda 24 üniversitede “Dijital Dönüşüm Projesi” ile faaliyete geçirilmiş ve halen 2006’dan sonra kurulmuş toplam 54 üniversitemizde başarı ile devam etmektedir. 

Yeni YÖK tarafından yükseköğretimimizde ilk kez uygulanması planlanan “YÖK Anadolu Projesi”, yeni kurulan veya gelişmekte olan “genç üniversitelerin”, belirlenen bazı alanlarda gelişiminin diğer üniversiteler tarafından desteklenmesi amacıyla, akademik insan gücü ve araştırma alt yapısı bakımından daha gelişmiş “kıdemli üniversiteler” ile eşleştirilmesini hedeflemektedir.

Proje kapsamında yapılan ön çalışmalar neticesinde Genç ve Kıdemli üniversiteler arasında eşleştirme protokolleri imzalanarak, proje kapsamındaki eşleştirmelerin “alanları, niteliği, öğrenci, akademik ve idari personel hareketliliği, eğitim ve öğretim, Ar-Ge ve proje alanlarında yapılacak işbirliklerinde üniversitelerin hak ve yükümlülüklerine ilişkin hükümler belirlenmiştir.

YÖK Anadolu Projesi içerisinde, 12 kıdemli üniversitemizin kıdemli öğretim üyeleri, 2006’dan sonra kurulan 15 Genç Üniversitemizin çeşitli bölümlerdeki öğrencilerine bizzat ders verecekler ve araştırma alanlarında danışmanlık yaparak yol göstereceklerdir. Üniversiteler araştırma alt yapılarını ve kütüphane olanaklarını karşılıklı olarak birbirlerine açacaklardır. 

Proje, lisansta olduğu kadar, yüksek lisans ve doktora seviyesindeki genç akademisyenlere de önemli katkılar verecektir. Üniversitelerimizin “Açık Bilim – Açık Erişim” ve uzaktan eğitim olanakları da pandemi döneminde projenin yürütülmesine geniş bir kolaylık sağlayacaktır.

Tamamen gönüllülük esasına dayalı olarak yürütülecek olan projenin 2020-2021 akademik yılı bahar dönemi ile itibariyle faaliyete geçirilmesi planlanıyor. YÖK Anadolu Projesinden yararlanacak olan genç üniversitelerimizdeki öğrenci sayısı 170 bin 480’dir.

İlk olarak “Genç” ve “Kıdemli” Üniversiteler belirlendi

Proje kapsamında YÖK tarafından ilk olarak “Genç Üniversiteler” olarak adlandırılan 2006 yılı sonrasında kurulan 15 devlet üniversitesi ile; “Kıdemli Üniversiteler” olarak adlandırılan 2006 yılından önce kurulmuş, belirlenen alanlarda insan gücü ve araştırma alt yapısı bakımından daha gelişmiş 12 devlet üniversitesi belirlenmiştir.

Genç Üniversiteler: “Ağrı İbrahim Çeçen, Ardahan, Artvin Çoruh, Bartın, Bayburt, Bingöl, Bitlis Eren, Erzincan Binali Yıldırım, Hakkâri, Iğdır, Kilis 7 Aralık, Munzur, Muş Alparslan, Siirt ve Şırnak” Üniversiteleridir.

Kıdemli Üniversiteler: “Ankara, Bursa Uludağ, Çukurova, Ege, Erciyes, Gazi, Gebze Teknik, Hacettepe, İstanbul Teknik, İstanbul, Orta Doğu Teknik ve Selçuk” Üniversiteleridir. 

- Proje kapsamında imzalanan “eşleştirme protokolü” neleri içeriyor?

•    Bir üniversite en fazla iki üniversite ile eşleştirme protokolü yapabilecek, 

•    İki üniversite arasındaki eşleşme en fazla 5 bölüm/program düzeyinde yapılabilecek,

•    Genç Üniversitelerde öğrenim gören öğrenciler Kıdemli Üniversitelerin eğitim programlarında verilen derslerden yararlanabilecek,

•    Kıdemli Üniversitelerde bulunan kıdemli öğretim üyelerinin Genç Üniversitelerin belirlenen alanlardaki programlarında ders vermesi sağlanacak,

•    Eşleşen üniversitelerin eğitim ve öğretim, araştırma altyapıları ve kütüphane imkânları karşılıklı olarak kullanılabilecek,

•    Kıdemli Üniversitelerin sahip olduğu bilgi ve tecrübelerin Genç Üniversitelere aktarılmasına yönelik planlama yapacak,

•    Eşleşen üniversiteler belirleyecekleri alanlarda ortak yayın ve projeler yürütebilecek,

•    YÖK, Koordinasyon Kurulunun yıllık izleme ve değerlendirme raporları sonucuna göre eşleştirmeyi sonlandırma hakkına sahip olacak.

-  Projedeki “Genç” ve “Kıdemli” Üniversitelerin eşleştirilme durumları

Örneğin proje kapsamında Genç Üniversite olarak belirlenen Hakkâri Üniversitesi; “Çocuk Gelişimi, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler ve İlahiyat alanlarında Ankara Üniversitesi ile eşleştirilirken, İnşaat Mühendisliği alanında ise Gazi Üniversitesi ile eşleştirildi. Böylelikle, Hakkâri Üniversitesinde bu alanlarda eğitim gören öğrenciler eşleştirildikleri kıdemli üniversitelerdeki hocalardan ders alabilecekler.

Projenin takibi için “Koordinasyon Kurulu” oluşturuldu

Üniversiteler arasında eşleştirme işlemlerinin yürütülmesi, eşleştirme protokolünün değerlendirilmesi ve izlenmesi amacıyla YÖK tarafından bir “Koordinasyon Kurulu” oluşturuldu. 

Koordinasyon Kurulu eşleşen üniversitelerden yıllık rapor isteyebilecek, gerekli hallerde yerinde incelemelerde bulunabilecek ve inceleme sonucu hazırlanan rapor Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına sunulacak. Eşleştirme işlemleri ve sonrasında üniversiteler arasındaki  koordinasyonu, ilgili üniversitelerce “koordinatör” olarak belirlenen öğretim üyeleri tarafından sağlanacak.