Irak kabinesinde 'Türkiye-petrol' gerilimi çıktı

Dünya Bülteni /Haber Merkezi

Kuzey Irak petrolü Irak'ın kuzey ve güneyini germeye devam ediyor. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'yle (IKBY) Bağdat arasındaki anlaşmazlığın temelinde Türkiye üzerinden Avrupa'ya ihraç edilecek Kuzey Irak petrolü var. Irak hükümetindeki Kürt bakanlar, 2014 bütçe tasarısında Kuzey Irak'ın ürettiği petrolü Türkiye üzerinden ihraç etmesini zora sokacak hükümlere yer verildiği için kabine toplantısını terk etti.

IKBY Başbakanı Neçirvan Barzani, tansiyonu düşürmek ve merkezi hükümeti ikna etmek için Bağdat'a gitmeye hazırlanıyor.

Geçtiğimiz hafta Irak Başbakanı Nuri el-Maliki, merkezi hükümetin onayı olmadan yeni boru hattı aracılığıyla Türkiye'ye petrol ihraç etmesi halinde, Kürt Bölgesel Yönetimi'nin federal bütçeden aldığı yüzde 17'lik payı kesecekleri uyarısında bulunmuştu. İsminin yazılmasını istemeyen IKBY'nden bir yetkili, Irak petrol gelirinden aldığı yüzde 17'lik paydan vazgeçmeye hazır olduğunu söyledi.

Yetkili, "Biz bu zararı göze almaya hazırız. Saddam Hüseyin döneminde nasıl dayandıysak şimdi de birkaç sene dayanırız.Yüzde 17 kaybı telafi etmek için kendi petrolümüzü dünyaya satarız" diye konuştu. Bağdat hükümeti, petrol ihracını anayasaya aykırı buluyor. Petrolün hükümete bağlı Petrol Pazarlama Şirketi (SOMO) tarafından çıkarılmasını istiyor. Kürt yönetimi ise Bağdat'ın petrolden elde edilen gelir konusunda şeffaf davranmadığını ve bugüne kadar yüzde 17'lik payın (yaklaşık 27 milyar dolar) eksik verildiğini belirtiyor.

KÜRT PETROLÜ OCAK BAŞINA AKMAYA BAŞLADI

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Petrol ve Doğal Kaynakları Bakanlığı, merkezi hükümetin itirazlarına karşın Türkiye'ye ham petrol göndermeye başladıklarını duyurmuştu.

IKBY Petrol ve Doğal Kaynakları Bakanlığı açıklamasında, Türkiye'ye petrol akışının Ocak ayının ilk günlerinde başladığı, petrolün Bağdat'ı atlayarak, yeni inşa edilen boru hattıyla Ceyhan'a sevk edildiği belirtilmişti.

BAĞDAT İTİRAZ ETMİŞTİ

Kürt yönetiminin petrol akışını başlatması merkezi yönetimi kızdırmıştı. Irak Başbakan Yardımcısı Hüseyin eş-Şehristani'nin, Türkiye'nin Bağdat Maslahatgüzarı Efe Ceylan'ı bakanlığa çağırarak, Irak petrolünün ülkenin kuzeyinden Ceyhan Limanı'na sevkiyatı ile ilgili itirazını bildirmişti.

Şehristani'nin basın bürosundan yapılan açıklamada, Başbakan Yardımcısı'nın görüşmede, Türkiye'nin iki ülke arasında imzalanan anlaşmalara uymasını istediği belirtilmişti.

Açıklamada Şehristani'nin, "Irak, hükümetin onayı olmadan ülke topraklarından petrol ihraç edilmesini, anayasada Iraklıların mülkiyetine ait olduğu belirtilen petrol servetine yönelik bir ihlal olarak görüyor. Türkiye'nin Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nden Ceyhan Limanı'na petrol sevkiyatına izin vermesine itiraz ediyoruz" ifadelerine yer verilmişti.

BARZANİ ABD'YE DAVET EDİLDİ

Bu arada, Mesut Barzani'nin ABD Başkanı Obama yönetimi tarafından Washington'a davet edildiği belirtiliyor.

Denge Azad'ın haberine göre, ABD, Mesut Barzani'yi 20 ay sonra yeniden davet etti. Barzani'nin ABD ziyaretinde ABD'li üst düzey yetkililer ile Irak ve bölgenin durumu, özellikle de Enbar Eyaleti ve Felluce'de bir süredir devam eden gerginliğin ele alınacağı belirtildi.