Sanat aşkı engel tanımaz
Vel Kalem Geleneksel Sanatlar ve Kültür Derneği Başkanı Uzman Dr. Hüseyin Seyhan Fidan ile engelli vatandaşlara yönelik düzenlenmekte olan hat sanatı eğitimi üzerine hasbıhal ettik

İbrahim Ethem Gören/Dünya Büteni - Kültür Servisi
“Aileler bu tür sosyal aktivitelerde engelli vatandaşları olabildiğince motive ederek katılımı sağlamalı, onların özgüvenlerini kuvvetlendirerek topluma örnek olmalarına yardımcı olmalıdır.”
Eskişehir’de öz sanatlarımıza yeni isimler ve eserler kazandırmak amacıyla geçtiğimiz yıl faaliyetlerine başlayan Vel Kalem Geleneksel Sanatlar ve Kültür Derneği Eskişehirli bedensel engelli vatandaşlarımıza sanat eğitimleri vererek bir yandan topluma kazandırma diğer yandan da gizli yetenekleri ortaya çıkarma gibi ulvî bir gayretin içinde bulunuyor. Dernek Başkanı Uzman Dr. Hüseyin Seyhan Fidan ile engelli vatandaşlara yönelik düzenlenmekte olan hat sanatı eğitimi üzerine hasbıhal ettik.
İbrahim Ethem Gören: Hüseyin Bey önce sizi tanıyabilir miyiz?
Hüseyin Seyhan Fidan: Ben Nöroloji uzmanıyım. Eskişehir Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreteriyim. 1967 doğumluyum, evli ve iki erkek çocuğum var.
Genelde sanatla, özelde hat sanatıyla teşrik-i mesainiz nasıl başladı?
7 yıldır İstanbul’dan Eskişehir’e her hafta pazar günü gelerek hat eğitimi veren Hattat Mahmut Şahin Hocamızın hüsn-i hat derslerine devam ediyorum. Halen, Vel-Kalem Derneği’nde devam eden hat derslerine katılmaktayım.
Sizce hat sanatı nedir?
Hüsn-i hat geleneksel sanatlarımızın en önde gelenlerinden biridir. Hiç şüphesiz geleneksel sanatlarımız milletimize yol gösteren bir pusula gibidir. Dolayısıyla toplumumuzun gelişiminde ve güzel hedeflere ulaşımında vazgeçilmez bir konumdadır.
VEL-KALEM DERNEĞİ ESKİŞEHİR’DE GELENEKSEL SANATLARIN DİRİLİŞİNE KATKI SAĞLAMAK İÇİN KURULDU
Vel-Kalem Geleneksel Sanatlar ve Kültür Derneği dediniz… Derneğin kuruluş amaçları nelerdir?
Derneğimiz, geleneksel sanatlar ve kültür; özellikle de hüsn-i hat, tezhip, ebru, naht, el sanatları ile okçuluk, Klasik Türk Musikisi gibi alanların etkinleştirilmesi ve geliştirilmesini sağlamak ve bu konuda çalışmalar yapan kişi ve kuruluşlara destek vermek amacı ile kurulmuştur. Derneğimizin amacı Eskişehir’de geleneksel sanatlarımızın yeniden dirilişine katkıda bulunmaktır.
Bu amaçlara matuf olarak neler yapıyorsunuz?
HER EVE BİR HÜSN-İ HAT ESERİ
Hüsn-i Hat çalışmalarımız Hattat Mahmut Şahin hocamızın önderliğinde derneğimizin çatısı altında devam etmektedir. 150’ye yakın hat talebesi eğitimine devam etmektedir. Uzun yıllardır Hüsn-i hat eğitimi alan talebelerden Emre Özdemir, Hasan Yige, Gülçin Yanarsoy, Nesrin Uzer, Serap Taşdelen, Halil Karaca, Serap Hoşgör, Müberra Arslan, Zeynep Kuşan, Nilüfer ÇELİK gibi bu sanatta temayüz eden arkadaşlarımız oldu. Özellikle Hattat Emre Özdemir arkadaşımızın hüsn-i hat eserleri pek çok kişiye ve eve hediye olarak girdi. Bu bağlamda derneğimizin en önemli amaçlarından biri olan “Her eve bir hüsn-i HAt eseri” hedefine büyük katkıları olmuştur.
Dernek ne türden sanat aktiviteleri yapıyor?
Derneğimiz, Eskişehir’in önemli manevi mimarlarından Yunus Emre’nin AŞK konulu şiirlerinden oluşan bir hüsn-i hat sergisi düzenlemiş ve Eskişehir kamuoyunun teveccühünü celbetmiştir. Bu sene de Eskişehir’in Türk Dünyası Kültür Başkenti olması hasebiyle “GÖÇ” konulu sergi hazırlıklarını tamamlamış bulunmaktayız. İnşallah önümüzdeki Pazar günü Eskişehir Eti Arkeoloji Müzesi’nde saat 14:00’de açılışı yapılacaktır.
BİZ DÜNYADAN GİDER OLDUK/KALANLARA SELÂM OLSUN
Göç’te neler var?
Bu sergide Göç temalı özlü sözler, şiirler ve Peygamber Efendimizin (SAV) hicretini anlatan ayetler, hadisler, aynı zamanda dünyadan ahirete göçüşü anlatan “Biz Dünyadan Gider Olduk, Kalanlara Selam Olsun” gibi bizlere yol gösterici güzel sözler sanatseverlere hüsn-i hattın diliyle sunulacaktır.
Engellilere sanat eğitimine geçmezden önce Eskişehir’de ne kadar özürlü vatandaşımız var?
Ulusal Engelliler Veri Tabanı’na göre 2012 yılında Eskişehir’de tespit edilen 16.823 engelli ikamet etmektedir.
TOPLUM ENGELLİLERİ YOK FARZEDİYOR
Sokaklara çıktığımızda bu kadar engelliye niçin rastlamıyoruz? İnsanlar özürlülerini çarşı-pazara neden çıkarmıyor?
Aslında engelli vatandaşlarımız kendi engellerinden daha çok toplumun ortaya çıkarttığı engellerle mücadele etmektedirler. Yoldaki bir engeli kaldırmayı en büyük sadaka gören bir peygamberin tabileriyiz. O halde bizlerin engelleri kaldırmak konusunda ne kadar çok çaba harcamamız gerektiği kendiliğinden ortaya çıkacaktır. Evlerimizin, kaldırımlarımızın, yollarımızın, çarşı ve pazarlarımızın, işyerlerimizin engelsiz hale getirilmesi hepimiz için bir zorunluluktur. Bunlar yapıldığında cadde ve sokaklarımızda çok sayıda engelli vatandaşımızı görebilir olacağız. Maalesef şu anda başını kuma sokmuş deve kuşu misali evlerine hapsettiğimiz engellileri yok farz etmekteyiz.
Engellilere yönelik hat sanatı eğitimi proje fikri nasıl ortaya çıktı?
Dünya sanat tarihinde engellilerin yeri hepimizin malumudur. Tüm dünyada pek çok engelli, engel tanımadan büyük başarılar elde etmiştir. Biz de bir kişinin bir engeli varsa mutlaka başka bir özelliğinin daha çok temayüz ettiğini düşünmekteyiz. Engelli vatandaşlarımızdan büyük hat üstadlarının yetişebileceği fikriyle bu projeye adım attık.
Ayrıca hüsn-i hat gibi geleneksel sanatlarımızla meşgul olmak bizatihi güzeldir. İlla dünya çapında sanatçılar yetişmesi gerekli de değildir. İnsanın ruh dünyasında büyük gelişmelere yol açan bu gibi sanatlar tüm insanlara olduğu gibi, engellilere de terapi gibi etki gösterecektir. Bu bir tür tedavi amaçlı rekreasyon çalışmasıdır. Biz de bu sanattan engellilerin de mahrum kalmamasını arzu ettik.
Projenin amacından bahseder misiniz?
Amacız; engelli bireylerin kültürel miraslarımızdan biri olan hat sanatı yoluyla kendilerini geliştirmelerine katkıda bulunmaktır. Böylece engelli vatandaşlarımız kendi kişisel gelişimlerine katkıda bulunacaktır. Hem onlar hem de toplumumuz kazanacaktır.
Bu proje kapsamına dâhil edilecek Eskişehirli sanat sevdalılarını seçerken nelere dikkat ettiniz?
Bu engelli vatandaşlarımızın hüsn-i-i hat sanatıyla meşgul olabilecek olanları seçilerek, Hüsn-i Hat eğitimine kabul edilmektedir. Engelli vatandaşlarımızın hüsn-i hat sanatıyla meşgul olabilecek olanları derneğimiz bünyesindeki gönüllü Nöroloji Uzmanı ve Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı tarafından değerlendirilerek hat sanatı eğitimine kabul edilmektedir. Projemize İçişleri Bakanlığı da destek olmaktadır.
Projeyi nasıl duyurdunuz?
Eskişehir’deki engelli vatandaşlarımızın organize ettiği derneklerle irtibata geçilerek proje duyurulmuş ve hüsn-i hat eğitimi almak isteyenler, oluşturulan bir uzman ekip tarafından değerlendirilmiştir. Böylece bir hüsn-i hat eğitim grubu teşkil edilmiştir.
Engelli vatandaşlarımız için nasıl bir eğitim planı öngördünüz?
Pazar günleri öğleden sonra engelli vatandaşlarımıza uygun bir salonda hüsn-i hat eğitimi verilmektedir. İstanbul’dan gelerek Eskişehir’de hüsn-i hat eğitimi veren Hattat Mahmut ŞAHİN Hocamız, Proje Koordinatörlüğü görevini yürütmektedir. Ayrıca projede eğitimci ve danışman olarak Emre ÖZDEMİR ve Hasan YİGE Beyler de görev almıştır. Bu eğitimcilerimizin gözetiminde Pazar günleri hüsn-i hat meşkleri yapılmaktadır.
İçişleri Bakanlığı projeye ne tür destekler verecek?
Derneğimiz İçişleri Bakanlığı Dernekler Genel Müdürlüğü’ne projeyi sunmuş ve kabul edilmiştir. Engellilerin gelişimine büyük katkı sağlayacak bu proje bakanlıkça hüsnü kabul görmüştür. Bakanlığımız bu konuda yaptığı destekle hüsn-i hat eğitimi için gerekli yardımı derneğimizden ve engellilerden esirgememiştir. Bu vesile ile kendilerine teşekkürlerimizi sunuyorum.
Öğrencileriniz hat sanatı malzemelerini nasıl temin edecek?
Proje kapsamındaki kursiyerlerin bütün kırtasiye malzemeleri derneğimiz tarafından temin edilmektedir. Hüsn-i hat için gerekli olan yazı kalemi, mürekkep, kuşe ve aharlı kâğıt, makta, bıçak, masa sandalye, ışıklı masa gibi tüm malzemeler proje kapsamında ücretsiz sağlanmektedir.
YAPTIĞIMIZ HİZMET ÖĞRENCİLERİMİZE HUZUR VERİYOR
İlk ders Aralık ayının son haftasında yapıldı. İzlenimleriniz nasıl?
İlk dersimizi yaptık. Önce kursiyerlere hüsn-i hattı tanıtan bir sunum gerçekleştirildi. Hocamız Mahmut Şahin tek tek öğrencilere ilk meşklerini gösterdi. Söyleyebileceğim tek şey yaptığımız işin bizlere ve öğrencilere huzur verdiğidir. Gerçekten ilk hüsn-i hat meşkinde hem öğrenciler hem de hocamız duygusal anlar yaşamış, sevinç gözyaşları dökenlerimiz olmuştur..
Bîdest ü bîpâ Mehmed Efendi ve Mehmet Esad Yesari gibi sanatkâr dedelerimiz elleri yokken, çocuk felci geçirmişken şahsi azimleri ve hocalarının gayretleriyle hat sanatı tarihine geçmişler. Eskişehirli engelli hattat adaylarının da benzer bir başarıyı göstermeleri için nasıl bir çalışma içinde bulunmaları gerekiyor?
Tarihimizde engel tanımayan büyük şahsiyetler yetişmiştir. Yesari Mehmet Esat Efendi sağ tarafı felçli sol tarafı titrek olmasına rağmen büyük bir azim ve gayret göstermiş ve talik hat tarzında ekol olmuş; etkisi günümüze kadar devam eden bir hat üstadıdır. Gelecek engelli hattatlar için de bir rol model olmuştur.
Bîdest ü bîpâ Mehmed Efendiiki ayağı ve iki eli olmadığı halde bu sanatta büyük istidat göstermiş ve büyük başarılara imza atmıştır. Bu nedenle engelli hattat adaylar da sabır ve gayretli olmaları halinde daha büyük başarılara imza atacaklarına inancımız sonsuzdur.
Son olarak engelli vatandaşlarımızın ailelerine yönelik neler söylemek istersiniz?
Aileler bu tür sosyal aktivitelerde engelli vatandaşları olabildiğince motive ederek katılımı sağlamalı, onların özgüvenlerini kuvvetlendirerek topluma örnek olmalarına yardımcı olmalıdır.