Netanyahu sağcı ortaklarıyla bakanlık pazarlığını sürdürüyor

İsrail’de sağ kanattaki partilerdeki ortaklarıyla müzakereleri ilerletmeyi başaran İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, gerekli bakanlıklarda taviz ve kota verilmesi temelinde önemli bir atılımda bulundu.

Netanyahu, radikal Dini Siyonizm Partisi lideri Bezalel Smotrich'i uzun zamandır istediği Savunma Bakanlığından vazgeçmesi şartıyla Maliye Bakanı olarak atayarak uzlaşmaya vardı. Ultra Ortodoks partilerden Şas'ın lideri Aryeh Deri ise ısrarlı davrandığı Maliye Bakanlığı yerine İçişleri Bakanlığını elde etti. 

Smotrich'in partisi, Savunma Bakanlığında kendisine bağlı bir bakan atayarak İsrail'in Batı Şeria'daki politikaları üzerindeki kontrolü bir miktar elinde tutacak. Deri ise Din Hizmetleri Bakanlığı ve Necef Çölü ve Celile'yi Geliştirme Bakanlığı'nda yer alacak. Yahudi Gücü partisi lideri İtamar Ben-Gvir, İç Güvenlik Bakanı konumunda olacak. Aynı zamanda polisin kontrolü kendisine verilecek. Partisi ayrıca, teslim talebini yerine getirmemesini protesto etmek için Pazar günü Likud ile müzakereleri askıya alan Negev Çölü ve Celile Bakanlığı yerine Tarım Bakanlığını devralacak.

İsrail’deki gözlemciler, son gelişmeleri ‘taviz verme oyunu’ olarak tanımlıyor. Örneğin Deri, hem Smotrich'in hem de Ben-Gvir'in taleplerinden kendisine pay ayırdı. Aynı durum Smotrich için de geçerli gibi görünürken Ben-Gvir ise yetkilerini genişletiyor.

Anlaşma kapsamında Birleşik Tevrat Partisi'nin lideri Yitzhak Goldknopf, Konut Bakanı olarak atanacak. Savunma Bakanlığı ise daha önce egemen bakanlıkların kendi eline geçmeyeceğinden şikayet eden Netanyahu'nun Likud Partisi’ne kalacak. Netanyahu’nun İsrail ordusunda eski bir general olan Likud temsilcisi Yoav Gallant'ı Savunma Bakanlığı görevine atayacağı söyleniyor. 

Diğer yandan ise Miri Regev'in Eğitim Bakanlığı'nı alması, Yariv Levin'in Adalet Bakanı olması, Miki Zohar'ın Kültür ve Spor Bakanı olması ve Şilomo Karhi’nin Ekonomi Bakanı olması bekleniyor.

İsrail’de yer alan haberlere bakıldığında, Likud’un parlamento temsilcileri iletişim, enerji, çevre koruma ve istihbarat bakanlıklarına atanacak. Netanyahu, eski Washington Büyükelçisi Ron Dermer'i Dışişleri Bakanlığına, Amir Ohana'yı ise Knesset başkanlığına atamayı planlıyor. Ohana, yalnızca Netanyahu'ya yakınlığı ile bilinen Dermer'in aksine, Likud üyesi olarak Dışişleri Bakanlığına da atanabilir. Bu durumda ise Knesset başkanlığına temsilci Yoav Kisch atanacak.

Ancak bu anlaşma, bazıları yasal nitelikteki engellerle karşı karşıya. Şarku’l Avsat’ın İsrail medyasından aktardığına göre Deri’nin atanmasının Hükümetin Yargı Müsteşarı Gali Baharav Miara’nın tutumu ardından yasalarda değişikliğe gidilmesini gerektireceği üzerine duruluyor. Miara, ertelenmiş hapis cezasına rağmen onun son mahkumiyetini utanç kaynağı olarak görüyor.

İsrail medyası, Ben Gvir'in İç Güvenlik Bakanı olarak atanmasının, sisteminde yapılacak değişikliklerin yanı sıra İsrail polisi üzerindeki yetkisinin genişletilmesi yönünde Likud ile bakanlık arasında bir anlaşmayı içerdiğine dikkat çekiyor.

İç Güvenlik Bakanı Omer Barlev, Ben-Gvir ile yapılan anlaşmanın, bakanın polisi kendi siyasi ihtiyaçları için kullanacağına dair ciddi endişeler uyandırdığını söyledi. Aynı zamanda “Polisin bağımsızlığı, demokrasinin korunmasında kilit bir konudur. Bu bağımsızlığa zarar verilmesi demokrasiye de zarar verecektir” vurgusunda bulundu.

Eski Başbakan Yair Lapid ise yeni hükümeti eleştirerek “İsrail, katı Yahudi yasalarına tabi bir devlet haline gelebilir. İsrail bir Yahudi devletidir, şeriat devleti değildir. Dini radikaller hükümette kontrolü tamamen ele geçirecek. İsrail'i ABD’liler ile ve bizimle çelişen bir üçüncü dünya ülkesine çevirecekler” vurgusunda bulundu.

Lapid hükümetinden ‘ahlaki vaaz’ kabul etmediğini vurgulayan Netanyahu ise eski hükümetin iktidarda iken ‘tüm iyi yönetişim standartlarını’ ihlal ettiği suçlamasında bulundu. Aynı zamanda hükümetin çalışmalarını ve Lübnan ile aralarında imzalanan ve Knesset'e sunulmayan garip anlaşmayı eleştirdi.