İran'la Kuzey Irak petrol anlaşması yaptı

Dünya Bülteni/Haber Merkezi

İran ile Kuzey Irak Kürt Bölgesel Yönetimi arasında enerji anlaşması imzalandı. İran, Erbil'in bölgedeki en büyük ikinci ticari partneri olarak biliniyor. Taraflar arasındaki ticaret hacmi 2013 yılında 4 milyar doların üzerine çıkmıştı.

Uzmanlar, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) İran'la yaptığı petrol anlaşmasını ve IKYB Başbakanı Neçirvan Barzani'nin "2 Mayıs'ta Ceyhan'daki petrolü satacağız" açıklamasını, enerji politikası seçeneklerini artırma hamlesi olarak değerlendiriyor.

IKBY'nın, önceki gün İran'la yaptığı anlaşmaya göre, İran ile Kuzey Irak arasına iki boru hattı döşenecek. IKBY'den ham petrol karşılığında İran'dan IKBY'ye doğal gaz ve rafine edilmiş mazot taşınacak. Dün de IKBY Başbakanı Neçirvan Barzani, 2 Mayıs'ta Ceyhan'da biriken petrolün dünya pazarlarına ulaştırılmaya başlanacağını açıkladı.

Uzmanlar, IKBY'nin Irak'ta yarın yapılacak ve petrol konusunu netliğe kavuşturması beklenen genel seçimler öncesi yaptığı son hamleleri değerlendirdi.

Washington'daki Wilson Center Irak uzmanı Marina Ottaway, IKBY'nin bu adımlarının seçimlere yönelik olmadığını belirterek, "Kürtler bir şekilde petrol ihracının vardığı çıkmazdan çıkmaya çalışıyor. Neçirvan Barzani'nin 2 Mayıs açıklaması da buna işaret ediyor" dedi.

Missouri Devlet Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümü öğretim üyesi Dr. David Romano, IKBY'nin amacının petrolünü satmak konusunda seçeneklerini artırmaya yönelik olduğunu söyledi.

"Şimdi IKBY'nin enerji stratejisi içinde hem Bağdat hem Ankara hem de Tahran var" diyen Romano, İran'ın da Türkiye ile rekabet etmek ve hem Bağdat hem Erbil'e karşı elini güçlendirmek için mantıklı bir adım attığını belirtti.

Erbilli enerji uzmanı Şivan Zülal de son hamleleri, IKBY Başkanı Mesud Barzani'nin dediği gibi "tüm yumurtaları aynı sepete koymamak" yaklaşımının bir parçası olarak değerlendirdi.

BAĞDAT TEPKİ VEREBİLİR

Süleymaniye'deki Amerikan Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Fahrettin Sümer, İran ile anlaşmanın IKBY için birçok açıdan faydalı olacağını söyledi.

İran'la gelişen ilişkilerin, Tahran'ın Bağdat üzerindeki etkisi nedeniyle petrol sorununu aşmaya yardımcı olacağını öne süren Sümer, "Uzun dönemde İran'la anlaşma, IKBY'yi enerji konusundan Türkiye'ye bağımlı olmaktan kurtaracak" dedi.

Sümer, Ceyhan'da depolanan petrolün satılmaya başlanacağına ilişkin açıklamayı ise "Eğer IKBY, 2 Mayıs'ta, seçimlerden hemen sonra, Bağdat'ta meşru bir hükümet kurulmadan petrolü satarsa, bu gelecek hükümete gerçeği kabul ettirmeye çalışması ve IKBY ile uzlaşıya gitmesini sağlaması demektir" diye değerlendirdi.

Bu hamlenin sonucunun nasıl bir hükümet kurulacağına ve Kürt partilerin hükümette yer alıp almayacağına bağlı olduğu belirten Sümer, "Bağdat hükümetinin çeşitli araçlarla Erbil'e karşılık vermesi riskini yaratıyor" diye konuştu.