İdlib’te sular nasıl durulacak? Abdullah Ağar cevapladı

Neslihan Önder

Rusya ve Türkiye ortak mutabakatı önemli!

Suriye rejiminin Türk askeri konvoyuna yaptığı saldırı sonrası sular durulmuyor. Türkiye, saldırıya misliyle karşılık verirken Rusya’dan gelen açıklamalar akılları karıştırdı. Askeri Strateji Danışmanı Abdullah Ağar’a göre Soçi ve Astana süreçleriyle birlikte çatışmasızlık bölge konusunu da tehlikeye atan rejim saldırısı Türkiye ve Rusya’nın ortak mutabakatı ile aşılabilir. 

Göç ve güvenlik krizini engellemek isteyen Türkiye'nin İdlib bölgesine sevk ettiği askeri konvoya, Esed rejim güçlerince saldırı düzenledi. Türkiye-Rusya-İran arasında yapılan Astana görüşmeleri kapsamında çatışmasızlık bölgesi ilan edilen bölgede Suriye Ordusu tarafından yapılan saldırı sonucu son açıklamaya göre 1’i sivil 5 asker şehit düştü.  Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, açılan karşı ateşte 30 ila 35 Suriye ordusu askerinin 'etkisiz hale getirildiğini' belirtti.
Bölgede 12 gözlem noktası bulunan Türkiye daha önce de rejim saldırılarına maruz kalmıştı. Ancak son saldırı bardağı taşıran damla oldu. Misilleme olarak Fırtına obüsleri, havan atışları ve F-16 savaş uçaklarıyla Suriye ordusuna ait 45 mevzi vuruldu. Askeri Strateji Danışmanı Abdullah Ağar’a göre Soçi ve Astana süreçleriyle birlikte çatışmasızlık bölge konusunu da tehlikeye atan rejim saldırısı Türkiye ve Rusya’nın ortak mutabakatı ile aşılabilir. 

AKIL SAVAŞLARI SÜRÜYOR

Dünya Bülteni’nin sorularını yanıtlayan Ağar, “Bir akıl savaşı var. Rusya da Türkiye de direkt topa girmeden bir şekilde hem hesaplaşmanın hem de sorunu çözmenin eğilimi içerisinde. Ben böyle okuyorum” dedi. Son dönemde bölgede büyük bir gerginlik olduğunu söyleyen Ağar, “Bu gerginlik de şuana kadar Rusya ile Türkiye’nin bin bir emekle ve sabırla ürettiği işbirliğinin çökmesiyle ilgili çok ciddi bir tehdit üretiyor. Her iki ülkenin de bu işbirliğinin çökmesini istemediğini ve bir şekilde bu çözümü üretmenin eğilimi içerisinde olduklarını düşünüyorum. Ama büyük bir risk ortaya çıkmış durumda. Çünkü sonuçta kan aktı. Bu durum nasıl düzeltilecek? Ancak Erdoğan ile Putin arasında ortaya konacak bir işbirliği, bir mutabakat fotoğrafıyla düzeltilebilir diye düşünüyorum” ifadelerini kullandı.  

“RUSYA’NIN AÇIKLAMASI ÇÖZÜM ODAKLI”

Suriye’deki tarafları uzlaştırma merkezinden yapılan açıklama ile ilgili değerlendirme yapan Ağar, “Bu açıklama aslında çözüm ile ilgili de bir fırsat sunuyor. Sonuçta onların “Yanlışlıkla, bilmeden vurduk, hedef teröristlerdi” minvalindeki açıklamaları, “Bir kasıt aramayın, kasıt olsa bile kasıt aramayın, fiili duruma bağlı gelişen bir etkiydi” tanımlaması var. Çok üzerlerine almamaya çalışıyorlar. Burada onlarında çözüm istediklerine dair bir çözüm taşıyor açıklamaları. Bu noktada kapıyı çok kapatmamak gerektiğini düşünüyorum. Çünkü Rusya ile Türkiye’nin doğrusal bir düzlemde karşı karşıya gelmesi, iki tarafın da kendisine hasar olarak kabul ettiği bir çatışmaya girmesinin bedeli herkes için çok ağır olur” şeklinde konuştu. 

“TÜRKİYE TAHRİK EDİLİYOR”

“Türkiye İdlib kovanına artık çomak sokulmasını istemiyor” diyen Ağar, “Türkiye, bu meselenin Türkiye’yi etkilemeyecek şekilde çözülmesinin eğiliminde. Yani İdlib meselesi İdlib’te, Suriye meselesi Suriye’de çözülmeli diyor Türkiye. Ama şimdi bu noktada Suriyeli masum insanların, içlerinde terör örgütlerinin barındıran, pek çok travmayı barındıran, sosyolojik, ekonomik, psikolojik ve demografik sorunları içerisinde barındıran bir kitlenin, ülkemize transferini Türkiye kabul edemez. Türkiye bunun için uğraşıyor fakat bir şekilde bilerek ya da bilmeyerek rejimin ve Rusya’nın, bu hassasiyeti test etmeleri Türkiye’yi çok tahrik ediyor, sinir uçlarını acıtıyor” diye anlattı. 

“ASTANA VE SOÇİ MÜTABAKATLARIYLA ÇÖZÜLMELİ”

Ağar bu noktada Türkiye’nin ortaya koymuş olduğu tepkileri de iyi anlamak gerektiğini söylerken, “Diğer tarafıyla da Astana ve Soçi mütabakatları çerçevesinde işin çözülmesi gerekiyor. Zaten rejim de yapmış olduğu hamlelerle o noktaya gelmek üzere. Bu şekilde çözülmesi faydalı olur. Ancak tam da bu noktada karşımıza başka bir sorun çıkıyor; İdlib’in içerisindeki terör örgütlerinin varlığı. Bu da ancak Suriye içerisinde çözülebilecek bir mesele gibi ancak şuanda terör örgütleri meselesi ağır bir çözümsüz vaka olarak herkesin karşısında duruyor” dedi.