Çırağan Baskını
Çırağan Baskını, “93 Harbi” bozgununda Moskof ’un Yeşilköy’de karargâh kurduğu günlerde hem de imzalanan mütarekenameye göre şehirde herhangi bir hareket olursa Hristiyan tebaayı korumak üzere Moskof askerinin şehre girmeye hakkı olduğu günlerde vuku bulmuştur ki bu tespit, Çırağan Baskını’nın sırrını çözmeye, Ali Suavi’nin kime ve neye hizmet ettiğini ortaya koymaya kâfidir.

Ali Suavi’nin “Çırağan Baskını”, 20 Mayıs 1878 Pazartesi günüdür. Ali Suavi, o gün başına toplamaya muvaffak olduğu birkaç yüz kişi ile Çırağan Sarayı’nı denizden ve karadan basarak akıl hastalığı dolayısıyla tahttan indirilen V. Murad’ı Çırağan Sarayı’ndan alıp tekrar tahta çıkartmak gayesiyle bir saltanat darbesine teşebbüs etmiş, ancak bu darbe başarıya ulaşamamış, Ali Suavi, Beşiktaş Muhafızı Yedi-Sekiz Hasan Paşa’nın bir sopa darbesiyle cansız yere serilirken yirmi üç kişi daha ölmüş, on beş kişi de yaralanmıştır.
Çırağan Baskını, “93 Harbi” bozgununda Moskof ’un Yeşilköy’de karargâh kurduğu günlerde hem de imzalanan mütarekenameye göre şehirde herhangi bir hareket olursa Hristiyan tebaayı korumak üzere Moskof askerinin şehre girmeye hakkı olduğu günlerde vuku bulmuştur ki bu tespit, Çırağan Baskını’nın sırrını çözmeye, Ali Suavi’nin kime ve neye hizmet ettiğini ortaya koymaya kâfidir. O günlerde böylesine bir harekete girişebilen adamın ya aklından zoru vardır, delidir veya o adam bazı gizli kuvvetlerce desteklenmiş, o gizli kuvvetlerden va’d ve cesaret almıştır.
O kadar.